Όταν κάποιος έκτιζε το σπίτι του πήγαινε στο δάσος της περιοχής και έκοβε τα ξύλα. Επειδή οι “γκριντές” (τα ξύλα ή τα δεμάτια από ξύλα) ήταν βαριές μαζεύονταν ολόκληρο το χωριό και βοηθούσε στη μεταφορά αλλά και στο κτίσιμο του σπιτιού. Συνήθως όμως τα σπίτια τα έκτιζαν συνεργεία από άλλα μέρη (όπως από την Κοζάνη). Συχνά τα συνεργεία αυτά έκτιζαν πρώτα ένα τμήμα τοίχου και αν η δουλειά τους ήταν καλή τότε ολοκλήρωναν το κτίσιμο του σπιτιού. Υπήρχαν και στο χωριό μερικοί μάστορες αλλά δυστυχώς δεν ζει κανένας πια για να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες για τον τρόπο κτισίματος. (Δ.Α.)

Τα μισογκρεμισμένα όμως σπίτια μας δείχνουν από μόνα τους τα υλικά αλλά και τον τρόπο που κτίστηκαν.

Το σπίτι είχε τρεις ψηλούς πέτρινους τοίχους που έφταναν μέχρι τη στέγη. O τέταρτος τοίχος, αυτός που βρισκόταν στη πλευρά της αυλής έφτανε συνήθως μέχρι τον όροφο.

Η πέτρα ήταν από την περιοχή και είναι μάλλον κακής ποιότητας μόνο για τις γωνίες έφερναν πέτρες από γρανίτη από άλλα μέρη. Οι τοίχοι είχαν πάχος περίπου μισό μέτρο. Κατά διαστήματα και καθ’ ύψος τοποθετούσαν οριζόντιες στρώσεις τα λεγόμενα ζωνάρια, από αγριόξυλα της περιοχής. (Δ.Α. – Ν.Σ.).

Ενώ στη Βέροια το υλικό που χρησιμοποιείται περισσότερο στη κατασκευή είναι το ξύλο και στην Καστοριά η πέτρα εδώ βλέπουμε μία περισσότερο μικτή κατασκευή αφού οι υπόλοιποι εξωτερικοί και εσωτερικοί τοίχοι κατασκευάζονται από τσατμά (τσατμάς ο [tsatmás] : στη λαϊκή αρχιτεκτονική, είδος τοιχοποιίας, η επιφάνεια της οποίας κατασκευάζεται από λεπτές σανίδες ή από πλεγμένα καλάμια που τα γεμίζουν με λάσπη ή με τούβλα και τα καλύπτουν με σοβά. [τουρκ. çatma -ς]) και μπαγδατί (μπαγδατί (το): τεχνική κατασκευής των τοίχων των παλιών σπιτιών από ξύλο ή πέτρα. Τοίχοι αποτελούμενοι από ξύλινο σκελετό με οριζόντιες πήχεις ή καλάμια, που είτε σοβαντίζονται και από τις δύο μεριές με ασβεστοκονίαμα ή παραμένουν χωρίς επίχρισμα στην εξωτερική τους πλευρά, αλλά με επένδυση από οριζόντιες ξύλινες σανίδες),αντίστοιχα.. Ο τύπος της αρχιτεκτονικής “με μπαγδατί” ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένος στη Λέσβο τον 19ο αιώνα.  Οι τοίχοι αυτοί ενισχύονται με κόκκινη λάσπη και άχυρο.

Οι πέτρινοι τοίχοι δεν είχαν συνήθως κανένα επίχρισμα ενώ οι υπόλοιποι ήταν ασβεστωμένοι. Βλέπουμε δηλαδή ότι απουσιάζει τελείως το χρώμα και αυτό δεν συμβαίνει μόνο στους τοίχους αλλά και οι ξύλινες επιφάνειες (δοκάρια, κάγκελα, πόρτες ή έπιπλα, μουσάντες, κ.λ.π.), δεν έχουν κανένα χρώμα ούτε βερνίκι. 

Επιλέξτε κείμενο εξώφυλλου και δείτε το περιεχόμενο